Ống nghe Y tế là một trong những dụng cụ y khoa quan trọng dùng để chẩn đoán bệnh trong y học. Thiết bị này dùng để nghe những âm thanh bên trong cơ thể con người hoặc động vật. Nó có thể nghe thấy ngay cả những tiếng động nhỏ trong cơ thể do khả năng phóng đại âm thanh. Từ đó có thể xác định và phát hiện tình trạng bệnh tật để sớm chữa khỏi bệnh. Ống nghe đầu tiên ra đời năm 1816 tại Pháp bởi René Laennec. Đây là một trong những thiết bị mang tính biểu tượng ngành Y tế. Vậy cách sử dụng ống nghe như thế nào? Hãy cùng PROMOLOCUS tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây nhé.
Vai trò của ống nghe y tế
Đánh giá dấu hiệu sống của bệnh nhân
Một trong những công dụng quan trọng nhất của ống nghe y tế là kiểm tra các dấu hiệu sinh tồn của bệnh nhân bằng cách lắng nghe tim và phổi của bệnh nhân để xác định nhịp tim, nhịp thở và huyết áp. Những thông tin này sẽ giúp các bác sĩ đánh giá sức khỏe của bệnh nhân chính xác. Từ đó đưa ra các phác đồ và phương pháp điều trị phù hợp.
Nhận biết sự bất thường ở hệ tiêu hóa
Ống nghe y tế cũng được sử dụng để nghe tình trạng hoạt động của hệ tiêu hóa ngoài việc đánh giá các dấu hiệu sống.
Ống nghe được dùng để lắng nghe âm thanh được tạo ra bởi dòng khí và chất lỏng được tạo ra trong ruột. Nó được ứng dụng để phát hiện ra các vấn đề bất thường trong hệ thống tiêu hóa.
Đánh giá âm phổi
Dùng ống nghe để nghe tim phổi có thể đánh giá được chức năng của hệ hô hấp. Nó giúp xác định các vấn đề có thể xảy ra như viêm phổi hoặc hen suyễn.
Nhìn chung, ống nghe y tế là một công cụ quan trọng đối với nhân viên y tế và các chuyên gia. Chúng cho phép họ thu thập thông tin quan trọng liên quan đến tình hình sức khỏe của bệnh nhân.
Quá trình chuẩn bị ống nghe trước khi khám
Chọn ống nghe phù hợp
Khi lựa chọn ống nghe bạn cần lưu ý 2 vấn đề như sau:
- Các loại mặt nghe: Ống nghe y tế hiện nay có nhiều hình dạng và kích cỡ khác nhau. Bao gồm ống nghe 1 mặt, ống nghe 2 mặt (một ống nghe cộng với một chuông nghe) và ống nghe 2 màng. Mỗi loại này sẽ có những điểm mạnh và cách sử dụng riêng, đáp ứng nhu cầu của nhân viên y tế trên mọi lĩnh vực khác nhau. Do đó, bạn cần căn cứ vào nhu cầu của mình và chọn loại mặt nghe phù hợp nhất.
- Kích cỡ bề mặt: Bề mặt ống nghe lớn thường được sử dụng cho người lớn. Ngược lại bề mặt nhỏ hơn là lý tưởng để khám sức khỏe cho trẻ nhỏ. Nếu bạn thường xuyên làm việc với bệnh nhân nhi khoa, hãy xem xét ống nghe có kích thước thính giác nhỏ (ống nghe trẻ em) hoặc ống nghe có 2 màng (1 người lớn + 1 trẻ em).
Căn chỉnh quai nghe
Khi sử dụng ống nghe y tế quai đeo sẽ gây áp lực lên ống tai. Nếu áp lực quá cao, đeo ống nghe trong một thời gian dài có thể gây đau tai. Mặt khác, nếu áp lực quá thấp, khả năng cách âm của ống nghe sẽ bị ảnh hưởng đáng kể. Do đó, trước khi bắt đầu thăm khám bệnh nhân, bạn nên sửa đổi góc của dây đeo thính giác sao cho phù hợp và thoải mái nhất với cấu trúc tai của mình.
Tùy chỉnh nút tai nghe
Các ống nghe y tế hiện nay bao gồm một bộ nút tai với nhiều kích cỡ và độ cứng khác nhau. Các nút tai có tác động đáng kể đến trải nghiệm của người dùng và chất lượng âm thanh của ống nghe. Để đảm bảo rằng chất lượng nghe hiệu quả nhất có thể, bạn nên chọn nút tai phù hợp và thoải mái nhất cho mình.
Điều chỉnh mặt ống nghe
Đảm bảo rằng quai nghe và nút tai hướng về phía trước trước khi đeo ống nghe y tế. Sau đó hãy đặt nút tai vào hai tai của bạn. Cách này sẽ giúp bịt kín ống tai, ngăn âm thanh xâm nhập từ bên ngoài. Điều này sẽ giúp mang đến sự thoải mái nhất cho người dùng.
Ống nghe 2 mặt có thể sử dụng cho cả người lớn và trẻ em. Khi sử dụng loại ống nghe này, trước tiên bạn phải chọn mặt nghe thích hợp trước khi bắt đầu kiểm tra bệnh nhân. Điều này có thể thay đổi tùy thuộc vào đối tượng bệnh nhân là ai, người lớn hoặc trẻ nhỏ và âm thanh bạn cần nghe có tần số cao hay thấp.
Cách sử dụng ống nghe y tế đơn giản
Nguyên tắc khi thính chẩn
Thực hiện kiểm tra trong một khu vực yên tĩnh, đủ ánh sáng và nhiệt độ phòng bình thường. Điều này sẽ cải thiện chất lượng âm thanh của ống nghe và cho phép bạn nghe thấy ngay cả những tiếng động nhỏ nhất.
Tùy thuộc vào mục đích và vị trí khám, hướng dẫn bệnh nhân duy trì tư thế đúng. Không nên sử dụng ống nghe trên bề mặt quần áo vì sẽ không cho kết quả đúng nhất.
Lần lượt áp ống nghe y tế vào từng vị trí quan trọng cần nghe, tập trung vào âm thanh của cơ thể. Kiểm tra bệnh nhân ở tất cả các tư thế, bao gồm nằm ngửa, ngồi và nằm nghiêng bên trái, để đảm bảo rằng tất cả các âm thanh liên quan đều được nghe thấy. Nếu bạn đang sử dụng ống nghe 2 mặt, hãy nghe lại tất cả các vị trí bằng chuông nghe.
Cách sử dụng ống nghe khi nghe nhịp tim
Khi nghe nhịp tim, bạn phải nghe âm thanh ở ít nhất 4 nơi cơ bản nhất. Hãy sử dụng cả màng nghe và chuông nghe hoặc màng nghe đa tần số để theo dõi tất cả các dải âm thanh riêng biệt.
- Khoang liên sườn thứ hai nằm ở bên phải xương ức trên bờ phải của tim (vùng động mạch chủ). Đây là nơi lý tưởng để nghe âm thanh của van động mạch chủ.
- Bờ tim (vùng phổi) nằm trong khoang liên sườn thứ hai ở bên trái xương ức. Đây là nơi lý tưởng để nghe âm thanh của van phổi.
- LLSB (khu vực van ba lá): khoang liên sườn thứ tư đến xương ức trái. Âm thanh từ van ba lá và tim phải có thể được nghe rõ nhất ở vị trí này.
- Khoang liên sườn thứ năm trên đường trung đòn, là một phần nhô ra của tim (vùng van hai lá). Nghe âm thanh từ van hai lá và tim trái là đơn giản nhất ở vị trí này.
Cách sử dụng ống nghe khi nghe tiếng phổi
Khi dùng ống nghe y tế thăm khám phổi bạn cần phải lưu ý:
- Bởi vì nhu mô phổi thường kéo dài đến vị trí xương đòn nên bắt đầu nghe từ phía trên xương đòn.
- Trước khi đi đến vị trí khác, hãy luôn nghe bên trái và phải ở cùng một vị trí. Bạn sẽ có thể so sánh hai lá phổi theo cách này và sự bất thường sẽ trở nên rõ ràng hơn.
- Khi nghe thấy ở phía sau lưng, bạn nên nhẹ nhàng di chuyển bệnh nhân cuối về phía trước để hiển thị khu vực tam giác thính chuẩn.
Sử dụng ống nghe để đo huyết áp
- Quấn vòng lên cánh tay trên của bệnh nhân, ngay phía trên khuỷu tay. Vòng quấn phải vừa khít, không quá chặt hoặc quá lỏng.
- Đặt màng nghe bên dưới vòng và đẩy nó lên động mạch cánh tay.
- Bơm vòng đệm cho đến khi bạn không thể nghe thấy xung nữa, sau đó bơm thêm 20-30 mmHg.
- Từ từ giải phóng hơi từ vòng đệm trong khi nghe và tập trung vào đồng hồ đo áp suất. Nhịp khác biệt đầu tiên cho thấy huyết áp tâm thu của bệnh nhân và giá trị trên đồng hồ khi mạch ngừng cho thấy huyết áp tâm trương.
Dùng ống nghe để nghe âm bụng
Đặt màng nghe trực tiếp lên da bụng của bệnh nhân khi chẩn đoán bụng. Vùng nghe nằm xung quanh rốn. Chuyển động ruột thường nghe giống như tiếng gầm gừ hoặc tiếng càu nhàu. Điều này cho thấy hệ thống tiêu hóa của bệnh nhân vẫn khỏe mạnh và hoạt động thường xuyên.
Nếu bạn thấy giảm nhu động ruột thường là dấu hiệu của tắc nghẽn hoặc táo bón. Mặt khác, tăng nhu động ruột thường là dấu hiệu của các vấn đề tiêu hóa hoặc dị ứng thực phẩm.
Cách bảo quản và vệ sinh ống nghe Y tế
Bảo quản và vệ sinh ống nghe y tế là một trong những nguyên tắc cơ bản trong ngành Y. Để tránh tình trạng lây truyền bệnh giữa các bệnh nhân, bạn cần kỹ lưỡng về vấn đề này. Hãy vệ sinh tai nghe thường xuyên và cẩn thận nhất có thể. Nếu bạn không cẩn thận, có thể sẽ làm giảm chất lượng ống nghe theo thời gian. Dùng vải mềm nhúng dung dịch vệ sinh sinh chuyên dụng, sau đó lau một cách nhẹ nhàng.
Tổng kết
Trong bài viết chúng tôi đã chia sẻ rõ về vai trò cũng như cách sử dụng ống nghe y tế một cách chi tiết và đơn giản. Hy vọng nó sẽ giúp bạn hiểu thêm về loại thiết bị này. Đây là một loại thiết bị dễ hư hỏng và có giá trị. Vì vậy, hãy sử dụng chúng thật kỹ lưỡng để đảm bảo chất lượng cho chúng nhé. Ngoài ra, nếu bạn gặp các vấn đề nghiêm trọng về sức khoẻ, hãy sử dụng dịch vụ Cho thuê xe cấp cứu quận 5 nói riêng và ở TPHCM nói chung của công ty TNHH Cấp Cứu Vàng để đến bệnh viện một cách nhanh chóng nhất nhé.
Ngoài ra, tại Cấp Cứu Vàng có dịch vụ cho thuê máy thở tại nhà uy tín, hỗ trợ những bệnh nhân đang gặp khó khăn trong hô hấp, liên hệ ngay để được hỗ trợ.
